Krajowa inauguracja Europejskich Dni Dziedzictwa. Kołobrzeg, wrzesień 2009. - 01.01.1970 r.

Już we wrześniu miłośników historii i zabytków Pomorza Zachodniego czekają niebywałe atrakcje. 12 września w Kołobrzegu nastąpi krajowa inauguracja Europejskich Dni Dziedzictwa, które w tym roku w całej Polsce przebiegać będą pod hasłem „Zabytkom na odsiecz! Szlakiem grodów, zamków i twierdz”.

 

Idea EDD zapoczątkowana została w 1985 r. decyzją Rady Europy, rozszerzającą na całą Europę zainicjowane rok wcześniej we Francji „Dni Otwartych Zabytków”. W Polsce EDD obchodzone będą po raz siedemnasty. Pomorze Zachodnie włączyło się w organizację Europejskich Dni Dziedzictwa w 1994 r.

Od pięciu lat przyjęto realizowaną obecnie formułę, w której animatorami działań kulturalnych EDD w środowiskach lokalnych są zarówno władze lokalne, jak i osoby prywatne, posiadające dar inspiracji i umiejętności dzielenia się swymi pasjami, a także różnego rodzaju stowarzyszenia, koła miłośników i liderzy projektów lokalnych. Koordynatorami obchodów są Biuro Dokumentacji Zabytków w Szczecinie i Regionalny Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków.

Europejskie Dni Dziedzictwa są okazją do zaprezentowania różnorodności i atrakcyjności województwa, tak w zakresie przestrzeni kulturowej jak i środowiska naturalnego. Uczestnicy tego wydarzenia kulturalnego mają okazję zapoznać się, częstokroć w sposób niekonwencjonalny, z zabytkami architektury i miejscami związanymi z historią, które na co dzień z różnych względów są niedostępne lub nieznane.

W 2005 r. uczestnicy EDD poznawali zabytki transportu kolejowego i tramwajowego, zwiedzali zajezdnie, lokomotywownie i podziemia dworca Szczecin Główny. Niewątpliwą atrakcją była podróż kolejką wąskotorową z Gryfic do Niechorza.

Rok później wędrowaliśmy Wśród zabytków – wśród zieleni, poznając zabytki architektury, posadowione w zespołach parkowych. Odwiedziliśmy m.in. pałac w Przelewicach i otaczający go ogród dendrologiczny, młyn-papiernię w Barlinku; w Szczecinie odbyliśmy wędrówki po parkach im. Stefana Żeromskiego i Jana Kasprowicza oraz po Cmentarzu Centralnym.

Tematy przewodnie EDD dwóch ostatnich edycji tworzyły sekwencję, doskonale korespondującą ze specyfiką historyczną Pomorza (Wszyscy jesteśmy tułaczami – 2007 r. i Korzenie tradycji. Od ojcowizny do ojczyzny – 2008 r.). Uczestnicy imprezy mieli m.in. okazję wziąć udział w wyjazdach studyjnych do Dębna, Chwarszczan, Brzeska i Pyrzyc, a także zwiedzić niedostępne codziennie miejsca w obiektach użyteczności publicznej (Akademia Morska, Akademia Medyczna, Muzeum Narodowe, Urząd Wojewódzki, Wojewódzka Komenda Policji, Dyrekcja Kolei, Urząd Morski i in.).

Corocznie Europejskim Dniom Dziedzictwa w naszym województwie towarzyszy okolicznościowa publikacja, zawierająca artykuły związane z aktualnym tematem przewodnim, a także wspólna linia graficzna. Imprezy EDD sygnowane są również europejskim logo.

„Zabytkom na odsiecz! Szlakiem grodów, zamków i twierdz” – tegoroczna edycja Europejskich Dni Dziedzictwa pełna będzie ciekawych i oryginalnych wydarzeń kulturalnych.

Niezwykle atrakcyjnie zapowiadają się imprezy, które uświetnią krajowe otwarcie EDD w Kołobrzegu. W Muzeum Oręża Polskiego obejrzeć będzie można dwie wystawy: „Od grodu po schron” i „Wojna od kuchni”. Udostępnione będą zamknięte na co dzień wnętrza XIII-wiecznej Bazyliki Mariackiej. Zorganizowane będą warsztaty dla dzieci pokazy warzenia soli i prezentacje źródeł solankowych nad Parsętą. Miłośnicy aktywnego zwiedzania będą mieli możliwość wzięcia udziału w rajdzie rowerowym po zabytkach sakralnych (m.in. gotycki kościół św. Jana Chrzciciela w Budziszowie, XIII-wieczny kościół św. Michała Archanioła w Unieradzu, XV-wieczny kościół św. Jana Chrzciciela w Sarbii, XV-wieczny kościół pw. Wniebowzięcia NMP w Czerninie) lub w rajdzie pieszym „Szlakiem zabytków przyrody powiatu kołobrzeskiego” (m.in. parki nadmorskie, aleja platanów, 800-letni dąb Bolesław, 640-letni dąb Warcisław, 600-letni dąb Bogusław, platan klonolistny Antoni). Dla zwiedzających podwoje otworzą Skansen Chleba w Ustroniu Morskim, Sala Historii w Dygowie i Uzdrowisko Kołobrzeg. Po Kołobrzegu przewodnicy prowadzić będą wycieczki tematyczne, prezentujące zabytki architektury świeckiej (Baszta Lontowa, ruiny Baszty Więziennej, Domek Kata, XVIII-wieczny gmach Akademii Rycerskiej, Pałac Braunschweigów, XV-wieczna kamienica kupiecka, neogotycka wieża ciśnień z 1885 r., dworzec kolejowy z lat 30. XX wieku, latarnia morska, bastiony).

Interesujących wydarzeń nie zabraknie również w innych miejscowościach regionu. W Świnoujściu w ramach „dnia otwartego” (13 września) można będzie: zwiedzić tamtejsze forty i wziąć udział w seminarium „Wspomnienia z twierdzy Świnoujście, w tydzień później wziąć udział w koncercie w Forcie Anioła a w dniach 27-29 września w pikniku historycznym w Forcie Gerharda. W dniach 26-27 września w Stargardzie przygotowane będą dla uczestników EDD: wystawa plenerowa „Fortyfikacje miejskie Stargardu”, impreza plenerowa „Stargard tajemniczy i nieznany” (spacer po Starym Mieście z inscenizacjami z dziejów miasta), objazd studyjny szlakiem zabytków powiatu (Stargard – Grzędzice – Sowno – Marianowo - Pęzino) i rajd pieszy z Pęzina do Ulikowa doliną Krąpieli. W Koszalinie od 24 września oglądać będzie można wystawę „Muzealne Spotkania z Fotografią”. W Szczecinie odbędą się wycieczki tematyczne „Wieś w mieście”, prezentujące zabytki dzielnic: Warszawo (6 września) , Osowo (13 września) , Krzekowo (20 września). W Książnicy Pomorskiej w dniach 12-30 września czynna będzie wystawa „Ocalić od zapomnienia. Pomorze Zachodnie po II wojnie światowej w obiektywie Tadeusza Białeckiego”, a w Muzeum Narodowym wysłuchać będzie można wykładu nt. konserwacji obiektów ze zbiorów MNS – ołtarz z Wkryujścia. Dni otwartych zabytków zorganizowane będą ponadto m.in. w Barlinku, Darłowie, Gosławiu, Niechorzu, Pyrzycach, Sianowie i Sławnie. 19 września zorganizowany zostanie objazd studyjny „Szlakiem warownych miast Pomorza Zachodniego”, w trakcie którego pokazane zostaną miasteczka z zachowanymi murami obronnymi (Mieszkowice, Moryń, Trzcińsko Zdrój, Pyrzyce, Chojna, Gryfino).

Udział we wszystkich imprezach, odbywających się w ramach EDD, a także okolicznościowa publikacja, są dla wszystkich uczestników bezpłatne.

 

Biuro Dokumentacji Zabytków